Τι είναι το στεάτιο;

Το στεάτιο είναι μια πολύ συνηθισμένη αλλοίωση, η οποία αποτελείται από λευκοκίτρινες εναποθέσεις στο βολβικό επιπεφυκότα παραπλεύρως του σκληροκερατοειδικού ορίου, είτε από τη ρινική είτε από την κροταφική πλευρά του. Δεν είναι όγκος αλλά μια μεταβολή του φυσιολογικού ιστού που καταλήγει στην εναπόθεση πρωτεϊνών και λίπους. Το στεάτιο μπορεί επίσης να αποτελεί αντίδραση σε χρόνιο ερεθισμό του ματιού ή σε έντονο ηλιακό φως. Αντίθετα με το πτερύγιο, το στεάτιο δεν προχωρεί προς τον κερατοειδή.

Πως θεραπεύεται το στεάτιο;

Δε χρειάζεται θεραπεία εκτός εάν παρουσιάσει φλεγμονή. Το στεάτιο δεν «εισβάλλει» στον οπτικό άξονα και έτσι δεν απειλεί την όραση. Αν όμως είναι ενοχλητικό, μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά, γεγονός όμως που γίνεται σπάνια.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Τι είναι το πτερύγιο;

To πτερύγιο είναι ένα τριγωνικό στρώμα ινοαγγειακού ιστού, το οποίο εισδύει στον κερατοειδή (το διαυγές πρόσθιο τμήμα του βολβού). Στα αρχικά στάδια παρατηρούνται μικρές, γκρίζες θολερότητες του κερατοειδή, ρινικά, κοντά στο σκληροκερατοειδές όριο. Στην συνέχεια ο επιπεφυκότας καλύπτει τις θολερότητες και προοδευτικά επεκτείνεται επί του κερατοειδή σαν τριγωνικός σχηματισμός. Μπορεί να είναι μικρό ή να μεγαλώσει αρκετά, ώστε να παρεμποδίζει την όραση.

H ακριβής αιτία του πτερυγίου δεν έχει διαπιστωθεί ακόμη. Το πτερύγιο παρουσιάζεται συχνότερα σε άτομα που περνούν στην ύπαιθρο το περισσότερο χρόνο τους, ιδίως σε θερμά κλίματα με μεγάλη ηλιοφάνεια. Παρατεταμένη έκθεση στο ηλιακό φως, ιδίως στην υπεριώδη ακτινοβολία, καθώς και χρόνιος ερεθισμός του ματιού από ξηρότητα του περιβάλλοντος και συνθήκες αυξημένης σκόνης, φαίνεται πως αποτελούν σημαντικό γενεσιουργό παράγοντα.

Πως θεραπεύεται το πτερύγιο;

Σε περίπτωση όπου το πτερύγιο ερεθιστεί και γίνει κόκκινο μπορεί να χρησιμοποιηθούν τοπικά σταγόνες ή αλοιφές για να μειώσουν τη φλεγμονή. Η χειρουργική αφαίρεση ενδείκνυται είτε για κοσμητικούς λόγους (αν το πτερύγιο είναι μεγάλο, επεκτείνεται ή προκαλεί δυσμορφία) είτε σε περιπτώσεις που από την πρόοδο του πτερυγίου απειλείται ο οπτικός άξονας με αποτέλεσμα τη μείωση της όρασης.

Παρά τη σωστή όμως χειρουργική αφαίρεση, το πτερύγιο μπορεί να υποτροπιάσει ιδίως σε νεαρά άτομα. Επιφανειακή εφαρμογή ακτινοθεραπείας ή φαρμακευτική αγωγή χρησιμοποιούνται πολλές φορές για την αποφυγή υποτροπών. Επίσης, ένα μέτρο που βοηθά είναι η προστασία των ματιών από την υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία με κατάλληλα γυαλιά και η αποφυγή περιβάλλοντος με πολλή σκόνη ή μεγάλη ξηρότητα.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Οι μαθησιακές δυσκολίες σχετίζονται με προβλήματα όρασης

Η καλή όραση των παιδιών σας είναι σίγουρα βασική προϋπόθεση επιτυχίας στο σχολείο. Όταν η όραση του παιδιού υστερεί, υστερεί και η σχολική του επίδοση. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη έως και 25% των παιδιών έχουν προβλήματα όρασης που επηρεάζουν την μαθησιακή τους ικανότητα.

Οι μαθησιακές δυσκολίες είναι μια άλλη ανησυχία στα παιδιά της σχολικής ηλικίας. Αν και οι μαθησιακές δυσκολίες συνήθως εμφανίζονται σε παιδιά ηλικίας έως και 7 ετών, πολλές φορές δεν εντοπίζονται παρά μόνο όταν το παιδί πάει στο σχολείο. Πολλές φορές, εντούτοις, οι μαθησιακές δυσκολίες μπορεί να είναι αποτέλεσμα απλών προβλημάτων όρασης. ΄Ενα διαθλαστικό σφάλμα μπορεί να είναι η αιτία δυσκολιών στο σχολείο ή ένα διαθλαστικό σφάλμα μπορεί να συνδυάζεται με μαθησιακό πρόβλημα. Εάν το παιδί σας συχνά αντιστρέφει τα γράμματα καθώς διαβάζει ή γράφει, παρουσιάζει κακή γραφή, δεν του αρέσει ή έχει δυσκολίες με το διάβασμα, το γράψιμο ή την αριθμητική, συστηματικά μπερδεύει το δεξί με το αριστερό του χέρι ή το αντίθετο, παρουσιάζει δυσκολίες στον προφορικό λόγο ή συστηματικά συμπεριφέρεται αντικοινωνικά σε κοινωνικές συναναστροφές ζητείστε τη βοήθεια ειδικού. Συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρό σας προκειμένου να διαγνώσει πιθανό πρόβλημα όρασης και επισκεφθείτε τον παιδίατρό σας προκειμενου να σας ενημερώσει σωστά και να σας συστήσει κάποιον ειδικό.

Ποιές διαταραχές της όρασης αφορούν την παιδική & σχολική ηλικία;

Οι βασικότερες διαταραχές της όρασης που αφορούν την παιδική ηλικία είναι:

η αμβλυωπία σε ποσοστό 4%,
ο στραβισμός,
η μυωπία , 5% σε ηλικία έως 8 ετών, 26% έως 14 ετών και 30% έως 20 ετών,
η υπερμετρωπία σε ποσοστό 90% έως 5 ετών και 15% άνω των 5 ετών,
ο αστιγματισμός.

Ποια «σημάδια» θα πρέπει να μας oδηγήσουν έγκαιρα στον οφθαλμίατρο;

Οι γονείς οφείλουν να κοιτούν τα παιδιά τους στα μάτια και να παρατηρούν την αντίδρασή τους σε διάφορα οπτικά ερεθίσματα μια που κατά κύριο λόγο οι επιδόσεις τους αλλά και η περαιτέρω επιτυχία τους στη ζωή εξαρτάται κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από τη σωστή λειτουργία των οφθαλμών τους. Εάν ένα παιδί που αρχίζει το σχολείο έχει φυσιολογική γλωσσική ανάπτυξη αλλά εμφανίζει μαθησιακές δυσκολίες ή δυσκολία στην ανάγνωση, μπορεί να έχει κάποιο οφθαλμολογικό πρόβλημα.

Τα συμπτώματα πρέπει να προσέξουν οι γονείς παιδιών σε σχολική ηλικία είναι:

Το παιδί κάθεται συστηματικά πολύ κοντά στην τηλεόραση ή διαβάζει με το βιβλιο πολύ κοντά στα μάτια του
Χάνει εύκολα τις σειρές του κειμένου όταν διαβάζει ή παραλείπει λέξεις ή προτάσεις

Ακολουθεί με το δάκτυλό του τις λέξεις για να διατηρεί τη σειρά όταν διαβάζει

Γράφει λοξά

Δεν έχει σωστή στάση σώματος όταν μελετά
Η προσοχή του αποσπάται υπερβολικά γρήγορα και δεν συγκεντρώνεται
Στραβίζει
Κλίνει το κεφάλι του για να δει καλύτερα
Είναι ευαίσθητο στο φως
Τρίβει συχνά τα μάτια του ή τα ανοιγοκλείνει υπερβολικά

Κλείνει το ένα του μάτι για να διαβάσει ή να δει τηλεόραση
Αφύσικη ευθυγράμμιση ή κίνηση των ματιών
Δεν κατανοεί εύκολα αυτά που διαβάζει
Αργεί υπερβολικά να τελειώσει τα μαθήματά του
Αποφεύγει δραστηριότητες που απαιτούν κοντινή όραση όπως το διάβασμα ή μακρινή όραση όπως συμμετοχή σε σπορ ή άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες
Παραπονείται για πονοκεφάλους ή κουρασμένα μάτια
Αποφεύγει να χρησιμοποιεί το κομπιούτερ γιατί «κουράζονται τα μάτια του»
Η επίδοσή του στο σχολείο παρουσιάζεται μειωμένη σε σχέση με το σύνηθες.

Αν το παιδί σας παρουσιάζει ένα ή περισσότερα από τα παραπάνω σημάδια θα πρέπει να προγραμματίσετε ένα ραντεβού με τον οφθαλμίατρο. Από την επίσκεψη στο γιατρό συνήθως προκύπτει ότι το παιδί έχει μυωπία, υπερμετρωπία ή αστιγματισμό. Αυτές οι διαθλαστικές ανωμαλίες πολύ εύκολα μπορούν να διορθωθούν με γυαλιά ή φακούς επαφής.

Kάθε πότε θα πρέπει το παιδί μας να επισκέπτεται τον οφθαλμίατρο;

Η τεχνογνωσία και η διαθέσιμη τεχνολογία προσφέρει σήμερα στην οφθαλμολογία διαγνωστικές μεθόδους με τις οποίες προλαμβάνονται πάρα πολλά προβλήματα, προτού να έχουν καταστροφικές συνέπειες. Ορισμένες παθήσεις των ματιών μπορεί να υφίστανται αλλά να μην προκαλούν αντιληπτά συμπτώματα γι` αυτό και πρέπει να γίνονται προληπτικοί έλεγχοι στα παιδιά όλων των ηλικιών.

Σίγουρα το παιδί σας θα πρέπει να εξετασθεί από οφθαλμίατρο για πρώτη φορά όχι αργότερα από την ηλικία των 6 μηνών. Όλα τα μωρά και ειδικά τα βρέφη, κυρίως αυτά που χαρακτηρίζονται «υψηλού κινδύνου» (πρώιμος τοκετός, οικογενειακό ιστορικό για προβλήματα όρασης), πρέπει να εξετάζονται από ειδικό παιδοφθαλμίατρο. Η εξέταση γίνεται για να βεβαιωθεί η καλή υγεία των ματιών τους και να εντοπισθούν τυχόν σπάνια αλλά σημαντικά προβλήματα, όπως συγγενής καταρράκτης, γλαύκωμα, μικρόφθαλμος κ.λπ. Κατόπιν, ξανά στην ηλικία των 3 ετών και ξανά όταν θα ξεκινήσει το σχολείο. Τα παιδιά σχολικής ηλικίας εάν δεν παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα όρασης χρειάζονται μια οφθαλμολογική εξέταση κάθε δύο ή τρία χρόνια. Εάν όμως το παιδί σας χρειάζεται γυαλιά ή φακούς επαφής προγραμματείστε τις επισκέψεις σας στον οφθαλμίατρο κάθε 12 μήνες. Θα πρέπει να έχουμε υπόψιν μας ότι όπως το παιδί μας μεγαλώνει έτσι και η όρασή του διαφοροποιείται με αποτέλεσμα η συνταγή των γυαλιών του να χρειάζεται αλλαγή. Επιπλέον, η επίσκεψή σας στον οφθαλμίατρο θα εξασφαλίσει ότι το παιδί σας διαθέτει σωστή κεντρική και περιφερική όραση, χρησιμοποιεί και τα δύο του μάτια μαζί και έχει ευκολία προσαρμογής από μακρυά κοντά και το αντίθετο.

Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι ο οφθαλμολογικός έλεγχος από τον παιδίατρο μόνο δεν αρκεί. Ο παιδίατρος ελέγχει την όραση του παιδιού για να εντοπίσει κάποιο πιθανό πρόβλημα, δεν μπορεί όμως να υποκαταστήσει τον οφθαλμίατρο. Ετσι, η εξέταση του παιδιάτρου είναι χρήσιμη, παρόλα αυτά όμως υπάρχει περίπτωση, από αυτή και μόνο την εξέταση, να μην εντοπισθούν σοβαρά προβλήματα. Οι γονείς κατά κύριο λόγο είναι αυτοί που θα πρέπει να πάρουν την πρωτοβουλία και να προγραμματίσουν την επίσκεψή τους σε κάποιο οφθαλμίατρο ο οποίος και θα εξετάσει πλήρως την όραση του παιδιού τους.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Η ύπαρξη μίας διαθλαστικής ανωμαλίας αποτελούσε και αποτελεί κριτήριο απόρριψης στις Στρατιωτικές Σχολές. Έτσι ακόμα και αν ο υποψήφιος πληροί όλα τα κριτήρια εισαγωγής του σε μία τέτοια σχολή η ύπαρξη ενός διαθλαστικού σφάλματος ακόμα και με διόρθωση με γυαλιά ή φακούς επαφής (οπτική οξύτητα 10/10) δεν του επιτρέπει να λάβει μέρος στις εξετάσεις.

Κάθε μία από τις Στρατιωτικές Σχολές έχει τα δικά της κριτήρια όσον αφορά την οπτική οξύτητα που απαιτείται και σε μερικές από αυτές γίνονται δεκτοί υποψήφιοι με γυαλιά ή φακούς επαφής αρκεί η οπτική τους οξύτητα με διόρθωση να μην είναι χαμηλότερη από αυτή που απαιτείται.

Συγκεκριμένα στον κάτωθι πίνακα αναφέρονται αναλυτικά οι απαιτούμενες οπτικές προϋποθέσεις για τους υποψηφίους όλων των Στρατιωτικών Σχολών. Είναι άξιο προσοχής το γεγονός ότι με εξαίρεση την Σχολή Ικάρων (Ιπτάμενοι) σε καμία από τις άλλες σχολές δεν αναφέρεται περιορισμός ή αποκλεισμός διόρθωσης με διαθλαστική επέμβαση.

Είναι προφανές ότι ακόμα και εάν η οπτική οξύτητα με διόρθωση είναι ικανοποιητική, το ίδιο το ύψος της διαθλαστικής ανωμαλίας αποτελεί τροχοπέδη στην συμμετοχή των υποψηφίων στις συγκεκριμένες σχολές.

Παλαιότερα ο μόνος τρόπος διόρθωσης αυτών των οπτικών σφαλμάτων ήταν τα γυαλιά και οι φακοί επαφής. Σε κάποιες όμως από αυτές τις σχολές η όραση έπρεπε να είναι τέλεια χωρίς διόρθωση και σε άλλες ακόμα και εάν η οπτική οξύτητα με διόρθωση ήταν 10/10, εάν η διαθλαστική ανωμαλία ξεπερνούσε το ανώτερο αποδεκτό όριο με αποτέλεσμα ο υποψήφιος ήταν απορριπτέος.

Το πρόβλημα των διαθλαστικών ανωμαλιών μπορούμε να το ξεπεράσουμε πλέον με τις διαθλαστικές επεμβάσεις (LASIK και PRK) οι οποίες ανήκουν στις επεμβάσεις ρουτίνας στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού οφθαλμιάτρου. Η βελτίωση της τεχνολογίας των laser και των χειρουργικών τεχνικών που χρησιμοποιούνται σήμερα έχουν σαν αποτέλεσμα αυτές να είναι ανώδυνες, ασφαλείς με εξαιρετικά, προβλέψιμα και σταθερά σε βάθος χρόνου αποτελέσματα. Οι διαθλαστικές επεμβάσεις είναι πλέον αναμφισβήτητα μία εξαιρετική εφαρμογή προηγμένης τεχνολογίας η οποία μπορεί να ανοίξει τις πόρτες της μελλοντικής επαγγελματικής τους αποκατάστασης σε πολλούς νέους οι οποίοι μέχρι τώρα έβλεπαν τις επιλογές τους να περιορίζονται λόγω της κατασκευής των ματιών τους ενώ είχαν όλα τα προσόντα να ακολουθήσουν μία λαμπρή σταδιοδρομία.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Όλοι οι οδηγοί έχουμε ευθύνη για την ασφάλειά μας, την ασφάλεια των συνεπιβατών μας και σίγουρα για την ασφάλεια όσων κινούνται στους δρόμους. Η ικανότητά μας να βλέπουμε καθαρά αποτελεί μέρος αυτής της ευθύνης μας. Ποσοστό 85-95% όσων αντιλαμβανόμαστε κατά την οδήγηση προέρχεται από τα μάτια μας. Κακή οπτική αντίληψη συνεπάγεται και κακή οδήγηση.

Πόσο σημαντική είναι η καλή όραση για ασφαλή οδήγηση;

Τις τελευταίες δεκαετίες, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι αποκτούν τη δυνατότητα κατοχής ενός οχήµατος καθώς και αυτήν της δυνατότητας οδήγησης. Παρά τα όποια µειονεκτήµατα µπορεί να έχει η αυξανόµενη κυκλοφορία των αυτοκινήτων δεν µπορούµε να µην αποδεχτούµε το γεγονός, ότι η χρήση ενός µεταφορικού µέσου δίνει την αίσθηση ανεξαρτησίας στο άτοµο που το έχει και το χειρίζεται. Επίσης, η χρήση του αυτοκινήτου έχει αποδειχθεί σωτήρια σε πλείστες των περιπτώσεων. Όσο όµως, αυξάνονται τα αυτοκίνητα και συνεπώς οι οδηγοί, τόσο περισσότερα ατυχήµατα σηµειώνονται καθώς και δυστυχήµατα.

Τα περισσότερα κράτη, αποβλέποντας στο κοινό όφελος και θέλοντας να µειώσουν τον αριθµό των οδικών ατυχηµάτων, εκτός των άλλων, θέτουν περιορισµούς στα οδικά δικαιώµατα ορισµένων ανθρώπων µε συγκεκριµένες παθήσεις. Για παράδειγµα, ένα άνθρωπος µε µειωµένα αντανακλαστικά είναι ένας επικίνδυνος οδηγός και υπό αυτή την έννοια και ανίκανος να οδηγήσει µε ασφάλεια. Μία από τις σηµαντικότερες παραµέτρους για ασφαλή οδήγηση είναι, αδιαµφισβήτητα και η καλή όραση. Οι οφθαλµολογικές παθήσεις, εάν δεν αντιµετωπίζονται, γίνονται συχνότατα ένας σηµαντικός λόγος περιορισµού των ικανοτήτων των οδηγών. 

Τα αποτελέσµατα προέκυψαν έπειτα από σύγκριση τους µε τα αντίστοιχα ποσοστά των µη περιορισµένων οδηγών που έχουν φυσιολογική όραση. Επίσης, από την έρευνα προέκυψε πως όσο µεγαλύτερο ήταν το οφθαλµολογικό πρόβληµα που αντιµετώπιζαν οι εµπλεκόµενοι σε ατύχηµα οδηγοί, (χαµηλό, µέσο, υψηλό) τόσο πιο σηµαντικά αυξηµένες ήταν οι περιπτώσεις όπου οι οδηγοί αυτοί ενεπλάκησαν σε κάποιο ατύχηµα δικής τους ευθύνης. odigisi4

Πως μπορούμε να βελτιώσουμε την όραση μας για μεγαλύτερη ασφάλεια στην οδήγηση;

Η λύση του προβλήµατος εστιάζεται καταρχάς στην όσο το δυνατόν µεγαλύτερη ενηµέρωση των ατόµων αυτών σχετικά µε το πρόβληµά τους και κατά δεύτερον στις τεράστιες δυνατότητες θεραπείας του οφθαλµολογικού τους προβλήµατος. Πρέπει να καταστεί σαφές πως τα τελευταία χρόνια έχει σηµειωθεί πολύ µεγάλη πρόοδος της τεχνολογίας στο χώρο της Οφθαλµολογίας µε εντυπωσιακά αποτελέσµατα θεραπείας. Όπως για παράδειγµα, η επιτυχής αντιµετώπιση του υψηλού βαθµού µυωπίας, υπερµετρωπίας ή αστιγµατισµού µέσω των τελευταίων εφαρµογών του laser στην ∆ιαθλαστική Χειρουργική. Επίσης πολύ σημαντικά βήματα έχουν γίνει στην αντιµετώπιση του προβλήµατος του καταρράκτη εξαιτίας των νέων µικροχειρουργικών τεχνικών αφαίρεσής του. Με τη σωστή ενηµέρωση και την επιτυχή αντιµετώπιση ενός οφθαλµολογικού προβλήµατος, η οδήγηση µπορεί να γίνεται µε ασφάλεια και για τον οδηγό καθώς και για τους συνανθρώπους του.

Χρήσιμες πληροφορίες για όσους οδηγούν

Γνωρίζετε ότι...

Σε ηλικία μεταξύ 40 και 60 η όραση κατά τις βραδυνές ώρες γίνεται δυσκολότερη. Η κόρη των ματιών μας γίνεται μεγαλύτερη, οι μύες χάνουν την ελαστικότητά τους και η όρασή μας γίνεται λιγότερο καθαρή. ΄Ενας οδηγός 60 ετών χρειάζεται 10 φορές περισσότερο φως από έναν εικοσάχρονο!
Στις μεγάλες ηλικίες γινόμαστε ευαίσθητοι στο «θάμπωμα» από τα φώτα, γεγονός που κάνει την οδήγηση ιδιαίτερα δύσκολη την νύχτα. Σε έναν 55χρονο ο χρόνος επαναφοράς στην φυσιολογική όραση μετά από έντονο θάμπωμα είναι οκταπλάσιος από ένα 16χρονο
Οι αδυναμίες του οπτικού μας συστήματος μετά την ηλικία των 55 ετών αυξάνονται. Αρχίζουμε να μην αντιλαμβανόμαστε αντικείμενα που δεν κινούνται, όπως πεζούς που περιμένουν να περάσουν σε μια διάβαση
Γύρω στην ηλικία των 70 ετών η περιφερική όραση παρουσιάζει προβλήματα με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες ατυχημάτων. Είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι ποσοστό μεγαλύτερο από το 95%της οπτικής ικανότητας των οδηγών προέρχεται από την περιφερική όραση.
Με την πάροδο των χρόνων τα χρώματα χάνουν την φωτεινότητά τους για πολλά «ηλικιωμένα μάτια» με αποτέλεσμα η ικανότητά τους να δουν το φως των φαναριών να έχει μειωθεί στο μισό σε σχέσημε τις νεώτερες ηλικίες
Μια άλλη οπτική ικανότητα που μειώνεται με την πάροδο των χρόνων είναι η αντίληψη του βάθους: πόσο κοντά ή πόσο μακριά βρίσκεται το αυτοκίνητό μας σε σχέση με κάποιο αντικείμενο μπροστά μας Αυτή η ικανότητα είναι ιδιαίτερα σημαντική για να κρίνει κάποιος την ταχύτητα με την οποία έρχεται κάποιο αυτοκίνητο προκειμένου να κάνει προσπέραση ή για να πάρει μια στροφή αριστερά.
Καταρράκτης, γλαύκωμα και διαβήτης είναι καταστάσεις που επηρεάζουν την όραση και οδηγοί που πάσχουν από αυτές θα πρέπει να ακολουθήσουν τις συμβουλές του οφθαλμιάτρου τους

Χρήσιμες συμβουλές για ασφαλή οδήγηση

Ανάψτε τα φώτα του αυτοκινήτου σας από τις πρώτες βραδυνές ώρες και κατά τη διάρκεια ομίχλης. Είναι ώρες όπου η δυσκολία να δείτε και να σας δουν είναι μεγάλη.Αποφεύγετε –εάν είναι δυνατόν- την οδήγηση κατά την ανατολή και τη δύση του ήλιου αφού το «θάμβος» μπορεί να είναι εκτυφλωτικό και έτσι είναι δύσκολο να βλέπετε καθαρά λεπτομέρειες στο δρόμο. Aν οδηγείτε όμως αυτές τις ώρες παίρνετε περισσότερες προφυλάξεις και κρατάτε μεγαλύτερη απόσταση ασφαλείας από τον προπορευόμενο. Μειώστε την ταχύτητά σας εάν οδηγείτε νύχτα.
Εάν ο οφθαλμίατρος σάς έχει δώσει διοθρωτικά γυαλιά ή φακούς επαφής, θα πρέπει να τα φοράτε απαραίτητα όταν οδηγείτε. Εάν αντιμετωπίζετε δυσκολίες κατά τη νυχτερινή όραση, συζητήστε το μαζί του
Αποφεύγετε να οδηγείτε τη νύχτα σε δρόμους που δεν είναι καλά φωτισμένοι ή σας είναι άγνωστοι. Ηλικιωμένοι οδηγοί χρειάζονται περισσότερο φως για να δουν και θα πρέπει να αποφεύγουν την οδήγηση κατά τις νυχτερινές ώρες.
Φοράτε γυαλιά ηλίου κατά τη διάρκεια της ημέρας. Με τα γυλιά ηλίου τα μάτια σας προσαρμόζουν ευκολότερα από το φως στο σκοτάδι. Μην βάζετε γυαλιά ηλίου όταν οδηγείτε νύχτα.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό τα φώτα του αυτοκινήτου σας να φωτίζουν σωστά και να είναιρυθμισμένα έτσι ώστε να σας προσφέρουν καλό φωτισμό χωρίς να τυφλώνουν τους άλλους.
Επισκέπτεσθε τον οφθαλμίατρό σας τουλάχιστον μια φορά το χρόνο και ζητάτε έναν πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο που θα σας επιτρέψει να είστε σίγουροι ότι πληρείτε τις προϋποθέσεις για ασφαλή

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Οι Η/Υ επηρεάζουν την όραση μας;

Τα προβλήµατα από τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών αποτελεί τον δεύτερο πιο συχνό λόγο για νεαρά υγιή άτοµα να επισκέπτονται τον οφθαλµίατρο. Αυτό που συµβαίνει σε άτοµα που χρησιµοποιούν για πάρα πολλές ωρές την ηµέρα ηλεκτρονικούς υπολογιστές είναι κατά βάση µία ''ασθενωπεία'', δηλαδή µία δυσκολία στην όραση και φυσικά το δεύτερο πρόβληµα που δηµιουργείται είναι προβλήµατα από την επαναληπτική κίνηση των δακτύλων και των µυών του βραχίονα στα χέρια.

Οι επιπτώσεις που µπορεί να έχουν οι υπολογιστές στην όραση και στα µάτια γενικότερα βρίσκονται ακόµα κάτω από διαρκή παρατήρηση, γενικά όµως δεν έχει διαπιστωθεί κάποια σηµαντική µόνιµη βλάβη.

Περισσότερο από το 50% των χρηστών ηλεκτρονικών υπολογιστών υποφέρουν από κόπωση των ματιών, πονοκεφάλους και θολή όραση. Αυτά τα συμπτώματα αρκετές φορές επηρεάζουν τη γενικότερη υγεία του ατόμου, δημιουργώντας του ένα συνολικό αίσθημα κόπωσης το οποίο οδηγεί σε μειωμένη απόδοση ακόμα και στην εργασία.

Επιπλέον υπάρχουν ενδείξεις ότι, σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, άτομα με πολύωρη εργασία σε ηλεκτρονικό υπολογιστή, έχουν αυξημένο κίνδυνο για γλαύκωμα.

Με ποιο τρόπο οι Η/Υ επηρεάζουν την όραση μας;

Όταν παρατηρούµε µία οθόνη Η/Υ, αυτό που συµβαίνει είναι ότι χάνουµε την αίσθηση του βάθους, της στερεοπτικής όρασης και επίσης η προσαρµογή µας βρίσκεται σε ένα µόνιµο σηµείο εργασίας. Επίσης, η σύγκλιση των µατιών, (αυτό που συµβαίνει όταν κοιτάµε κοντά -τα δύο µάτια συγκλίνουν το ένα προς το άλλο) βρίσκεται και αυτή σε µία συνεχή υπερδιέργεση. Καθώς επίσης µειώνεται και η συχνότητα µε την οποία ανοιγοκλείνουν τα βλέφαρά µας. Αυτό είναι πολύ σηµαντικά διαφορετικό από το να διαβάζουµε τυπωµένη γραπτή ύλη, γιατί οι περισσότερες οθόνες υπολογιστή, ειδικά αυτές που περιέχουν µία καθοδική λυχνία, δεν δίνουν µία συνεχή εικόνα, αλλά µία εικόνα που περνάει καρέ-καρέ και ο εγκέφαλος τη συνδέει για να βλέπουµε µία συνεχή εικόνα, είναι µία εικόνα η οποία είναι οµόφωτη και έχει πολύ διαφορετικό contrast (αντίθεση) και καθαρότητα. Μετά από πολύωρη χρήση υπολογιστών, αυτό που συµβαίνει είναι ότι τα κωνία, τα κύτταρα αυτά που χρησιµοποιούµε για την αντίληψη της έγχρωµης όρασης, υπερλειτουργούν συνεχώς, πολλές φορές, η εικόνα αυτή από την υπερλειτουργία των κωνίων παραµένει στον εγκέφαλό µας παρ’ότι έχει αλλάξει η εικόνα της οθόνης του υπολογιστή. Αυτό λέγεται “after effect” ή φαινόµενο McCollough και καµµιά φορά αντιστρέφεται η αντίληψη των χρωµάτων.

Πράγµατα που µας απασχολούν µε τη χρήση των Η/Υ είναι κατά πόσο εκτιθόµαστε σε ακτινοβολία ή υπεριώδη ακτινοβολία και κατά πόσο αυτό µπορεί να προδιαθέσει σε καταρράκτη. Πρέπει να σηµειωθεί ότι οι αποδείξεις που υπάρχουν είναι ότι η ακτινοβολία που δεχόµαστε, όσον αφορά τις υπεριώδεις ακτινοβολίες από την οθόνη του υπολογιστή είναι λιγότερες από αυτές από µία λάµπα φθορισµού, άρα δεν υπάρχουν επικίνδυνες ακτινοβολίες για το µάτι και δεν υπάρχει ακόµα απόδειξη ότι µπορεί αυτό να δηµιουργήσει καταρράκτη.

Οφθαλμολογικά συμπτώματα οφειλόμενα στο PC

Πονοκέφαλος κατά τη διάρκεια χρήσης και μετά του PC
Πόνος ανάµεσα στα µάτια
Μάτια ξηρά ή /και ερεθισμένα
Θολή όραση
Αργή επανεστίαση κατά την ώρα χρήσης της οθόνης

Μετά από πολύωρη χρήση του PC υπάρχει δυσκολία της όρασης των μακρινών αντικειμένων

Περιστασιακή διπλωπία
Κακή εκτίμηση των χρωμάτων

Γενικότερα σωματικά συμπτώματα οφειλόμενα στο PC

Πόνος στον αυχένα ή/και στους ώμους
Οσφυαλγία
Κόπωση, ίσως και άλγος, στα χέρια και τους καρπούς

Μειωμένη απόδοση στην εργασία, συχνά λάθη και καταβολή

Τρόποι αποφυγής τέτοιων φαινομένων

Η οθόνη του υπολογιστή θα πρέπει να είναι σε ελαφρώς χαμηλότερο επίπεδο από εκείνο των ματιών.
Το πληκτρολόγιο πρέπει να βρίσκεται σε θέση τέτοια ώστε το κάτω μέρος των βραχιόνων και των καρπών να είναι παράλληλα με το έδαφος.

Το κάθισμα είναι απαραίτητο να έχει ρυθμιζόμενα μέρη ώστε να προσαρμόζεται στις ανάγκες του χρήστη.

Οι μηροί πρέπει να είναι επίσης παράλληλοι με το έδαφος, όπως και τα χέρια.

Η αντίθεση και φωτεινότητα της οθόνης πρέπει να είναι ρυθμισμένες στον επιθυμητό για το χρήστη βαθμό, ώστε να αισθάνεται άνετα και να μην κουράζονται τα μάτια του.

Ο φωτισμός του χώρου πρέπει να είναι 3 φορές εντονότερος από αυτόν της οθόνης.

Πρέπει να γίνεται χρήση φίλτρου οθόνης.

Είναι σημαντικό να εργάζεται κανείς σε μεγάλη οθόνη ώστε να μην καταβάλλεται κόπος για την ανάγνωση ενός κειμένου ή τη συγγραφή του.

Στην οθόνη δεν πρέπει να αντανακλά φώς από παράθυρο ή άλλη φωτεινή πηγή.

Είναι απαραίτητο το τακτικό καθάρισμα της οθόνης από την σκόνη.
Ρυθμίστε το μέγεθος γραμματοσειράς στην οθόνη σας, επιλέγοντας μια ρύθμιση με την οποία αισθάνεστε άνετα, αν το πρόγραμμα που χρησιμοποιείτε στον υπολογιστή έχει αυτήν τη δυνατότητα.
Ρυθμίστε τη φωτεινότητα και το κοντράστ της οθόνης σας.
Άτοµα που χρησιµοποιούν συνεχώς υπολογιστές µπορεί να έχουν κάποια µικρή διαθλαστική ανωµαλία, όπως λίγη µυωπία, λίγο αστιγµατισµό, λίγη υπερµετρωπία, κάτι που αν το διορθώσουν µε τη χρήση γυαλιών ή φακών επαφής θα τους βοηθήσει να χρησιιµοποιούν τις συσκευές αυτές µε πολύ µεγαλύτερη άνεση.
Η χρήση συνθετικών δακρύων µπορεί να βοηθήσει µε τη ξηροφθαλμία που µπορεί να προκαλέσει η πολύωρη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών από µείωση της ταχύτητας και συχνότητας ανοικλεισίµατος των µατιών, όπως επίσης και η σωστή ενυδάτωση της ατµόσφαιρας στην οποία λειτουργεί το άτοµο που χρησιµοποιεί τον ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Το σημαντικότερο όλων είναι τα σύντομα και συχνά διαλείμματα 2-3 λεπτών κάθε 15-20 λεπτά εργασίας/ 5 λεπτών για κάθε μισή ώρα εργασίας ή των 10 λεπτών για μια ώρα εργασίας.

Ποια προβλήματα δημιουργούνται από την υπερβολική χρήση των Η/Υ στην παιδική ηλικία;

Στην Αμερική, την Ευρώπη και τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα τα παιδιά ξοδεύουν 1 με 3 ώρες καθημερινά μπροστά στην οθόνη ενός υπολογιστή είτε για τις σχολικές τους εργασίες είτε για να παίξουν. Πολλές φορές δε, οι γονείς ενθαρρύνουν τα παιδιά τους από την πρώιμη παιδική ηλικία των δύο ή τριών ετών να χρησιμοποιούν τον υπολογιστή. ΄Ετσι, πολύ υψηλό ποσοστό παιδιών σχολικής ηλικίας έχουν πρόσβαση σε υπολογιστή στο σπίτι ή το σχολείο.

Πολλοί παιδοφθαλμίατροι πιστεύουν ότι η υπερβολική χρήση του υπολογιστή κατά την παιδική ηλικία αυξάνει τον κίνδυνο για μυωπία. Αναφέρονται δε σε μελέτες που έχουν γίνει και από τις οποίες προκύπτει ότι οι υπολογιστές έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην όραση των παιδιών.

Ειδικότερα σε διάφορες μελέτες που έχουν γίνει αναφέρεται ότι:

25% των παιδιών που χρησιμοποιούν υπολογιστή χρειάζονται διορθωτικά γυαλιά προκειμένου να δουλέψουν άνετα και ακίνδυνα στο κομπιούτερ στο σπίτι ή στο σχολείο.
Το ποσοστό των παιδών στο πρώτο στάδιο μυωπίας έχει αυξηθεί από 12% στο 20% από το 1995 έως σήμερα
Το ποσοστό των παιδιών ηλικίας 7-9 ετών με μυωπία έχει διπλαστιαστεί την τελευταία τριετία, φθάνοντας το 34%

Είκοσι χρόνια πριν, τα περισσότερα παιδιά έπαιζαν σε ανοικτούς χώρους και η μακρυνή τους όραση ήταν περισσότερο σημαντική. Σήμερα, τα περισσότερα παιδιά εργάζονται μπροστά στον υπολογιστή είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο. Το να κάθονται μπροστά στο κομπιούτερ, κοιτάζοντας επίμονα την οθόνη του, δημιουργεί προβλήματα που δεν ήταν γνωστά πριν από μερικά χρόνια. Με την χρήση του υπολογιστή το οπτικό σύστημα του παιδιού επικεντρώνεται και πιέζεται περισσότερο από άλλες δραστηριότητες. Η χρήση του κομπιούτερ απαιτεί υψηλού επιπέδου επιδεξιότητες από τα μάτια των μικρών παιδιών που ακόμα το οπτικό τους σύστημα δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. Μόνο όταν αυτό ωριμάσει, το παιδί είναι σε θέση να διαχειριστεί την πίεση και το στρες που προκαλεί η χρήση του υπολογιστή.

Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Οπτομετρών, ο αντίκτυπος από την χρήση των υπολογιστών στην παιδική ηλικία περιλαμβάνει τους ακόλουθους παράγοντες:

Τα παιδιά έχουν περιορισμένο βαθμό αυτο-προστασίας. Μπορούν να δουλεύουν μπροστά στον υπολογιστή για ώρες χωρίς ή με ελάχιστα λεπτά διαλείμματος. Αυτή η παρατεταμένη δραστηριότητα μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα εστίασης και προσήλωσης της όρασης.
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα προσαρμοστικά. Πιστεύουν ότι όσα βλέπουν και όπως τα βλέπουν είναι φυσιολογικά ακόμα και αν έχουν πρόβλημα με την όρασή τους. Γι αυτό είναι σημαντικό οι γονείς να παρακολουθούν το χρόνο που τα παιδιά τους ξοδεύουν δουλεύοντας μπροστά στον υπολογιστή.
Τα παιδιά εξ΄ορισμού είναι μικρότερα από τους ενήλικες. Τις περισσότερες φορές οι θέσεις εργασίας των υπολογιστών είναι σχεδιασμένες για να χρησιμοποιούνται από ενήλικες. Αυτό μπορεί να αλλάξει την οπτική γωνία των παιδιών. Οι χρήστες των υπολογιστών θα πρέπει να βλέπουν την οθόνη του ελαφρώς προς τα κάτω, σε γωνία 15°. Επιπλέον, σαν αποτέλεσμα της δυσκολίας με την οποία τα παιδιά φθάνουν το πληκτρολόγιο του υπολογιστή ή ακουμπούν τα πόδια τους στο πάτωμα, μπορεί να αισθάνονται πόνο στο λαιμό, τους ώμους ή την πλάτη.

Συμβουλές για την αποφυγή προβλημάτων από τη χρήση των Η/Υ στην παιδική ηλικία.
Πολλοί παιδοφθαλμίατροι ισχυρίζονται ότι τα παιδιά που χρησιμοποιούν υπολογιστή πολύ πριν το οπτικό τους σύστημα αναπτυχθεί πλήρως βρίσκονται στην καρδιά του προβλήματος που αποκαλείται «computer vision syndrome» δηλαδή οπτικό σύνδρομο που αναπτύσσεται από την υπερβολική χρήση του υπολογιστή.

Προκειμένου να προστατεύσετε τα παιδιά σας από αυτό το σύνδρομο ακολουθείστε τις ακόλουθες συμβουλές:

Πριν ξεκινήσει το σχολείο, κάθε παιδί θα πρέπει να κάνει έναν πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο περιλαμβάνοντας τον έλεγχο κοντινής και μακρινής όρασης.
Οι θέσεις εργασίας για τον υπολογιστή θα πρέπει να είναι έτσι προσαρμοσμένες ώστε να ταιριάζουν σε παιδί και όχι σε ενήλικα.
Η προτεινόμενη απόσταση μεταξύ της οθόνης του υπολογιστή και των ματιών του παιδιού είναι 50-60 εκατοστά. Κοιτάζοντας την οθόνη του κομπιούτερ από μικρότερη απόσταση, η όραση των παιδιών κινδυνεύει από την υπερβολική προσαρμογή των ματιών τους.
Ο χρόνος εργασίας των παιδιών μπροστά σε υπολογιστή θα πρέπει να είναι πάντα ελεγχόμενος και κατά το δυνατόν διακεκομμένος ώστε να παρεμβάλλονται μεσοδιαστήματα ανάπαυσης για το οπτικό και μυοσκελετικό τους σύστημα.
Οι γονείς και οι δάσκαλοι θα πρέπει να αναγνωρίζουν κάθε συμπεριφορά που δείχνει πιθανά προβλήματα όπως: κόκκινα μάτια, συχνό τρίψιμο των ματιών, κλίση του κεφαλιού ή άλλες ασυνήθιστες στάσεις και τέλος παράπονα για θολή όραση ή κουρασμένα μάτια και να απευθύνονται άμεσα στον οφθαλμίατρο.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Η εγκυµοσύνη είναι µια πολύ σηµαντική περίοδος στη ζωή κάθε γυναίκας. Στους εννέα µήνες διάρκειάς της σηµειώνεται µια πληθώρα αλλαγών στον οργανισµό της και το σώµα της µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται, αρκετές φορές, διάφορα προβλήµατα που αφορούν στη φυσιολογική λειτουργία επιµέρους συστηµάτων του οργανισµού της. Ανάµεσα στις αλλαγές που παρατηρούνται υπάρχει περίπτωση να επηρεαστεί και η όρασή της, γεγονός που µας υποχρεώνει σε µία συστηµατική παρακολούθησή της.

Μία πιθανή επίπτωση των ορµονικών αλλαγών που σηµειώνονται κατά την εγκυµοσύνη είναι η εµφάνιση µυωπίας ή η επιδείνωση της προϋπάρχουσας µυωπίας. Είναι πιθανή επίσης µία παροδική µεταβολή της προσαρµογής και της εστίασης. Τα προβλήµατα αυτά είναι συνήθως παροδικά και η όραση επανέρχεται στη φυσιολογική της κατάσταση µετά τον τοκετό.

Αν σκεφτούμε ότι οι αλλαγές στην όραση μπορεί να σηματοδοτούν και άλλα προβλήματα υγείας, η οφθαλμολογική εξέταση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι μία λογική και απαραίτητη διαδικασία.Οι περισσότερες όμως μέλλουσες μητέρες δεν την περιλαμβάνουν στον προγεννητικό έλεγχο λόγω συνήθως του μύθου ότι δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν σταγόνες για διαστολή της κόρης. Η εξέταση με διαστολή της κόρης είναι όχι μόνο μία ασφαλής διαδικασία αλλά και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να είναι η καλύτερη προληπτική ενέργεια.

Πιθανές οφθαλμικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης

1) Κερατοειδής : Ο κερατοειδής είναι η διάφανη μεμβράνη στο πρόσθιο τμήμα του ματιού. Λόγω των ορμονικών αλλαγών υφίσταται μικρή αλλαγή στις καμπυλότητές του και το πάχος του (οίδημα) προκαλώντας δυσανεξία στους φακούς επαφής. Επίσης η χρήση των φακών επαφής γίνεται δυσχερής και από την ξηροφθαλμία λόγω μειωμένης παραγωγής δακρύων. Η ξηροφθαλμία προκαλεί θολή όραση και τα συμπτώματα μπορεί να μειωθούν με τη χρήση τεχνητών δακρύων. Επιπλέον, η χρήση των φακών επαφής κατά την περίοδο της κύησης εγκυμονεί κινδύνους. Οι αλλαγές που φυσιολογικά συµβαίνουν στον κερατοειδή, στην αισθητικότητα και την ευαισθησία του που µειώνονται, µπορεί να κάνουν δύσκολη την εφαρµογή των φακών επαφής και να καλύψουν µια πιθανή µόλυνση ή έναν µικροτραυµατισµό σε σηµείο να µη γίνουν εύκολα αντιληπτά. Μετά τη γέννα και το τέλος του θηλασμού τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν τελείως και οι περισσότερες γυναίκες συνεχίζουν τη χρήση φακών επαφής.

2) Οπτική οξύτητα: Αλλαγές στην διάθλαση είναι πιθανές και ίσως χρειασθεί αλλαγή γυαλιών εφόσον αυτό κριθεί απαραίτητο. Η αλλαγή στην διάθλαση οφείλεται στις ορμονικές αλλαγές και συνήθως είναι αναστρέψιμη γι' αυτό αποφεύγουμε την αλλαγή. Πρέπει όμως να αναφέρουμε ότι θολή όραση μπορεί να προκύψει και από διαβήτη εγκυμοσύνης και για το λόγο αυτό πρέπει να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός για τυχόν αλλαγές στην όραση.

3) Φωτοφοβία: Πονοκέφαλοι και ημικρανίες εξαιτίας ορμονικών αλλαγών μπορεί να προκαλέσουν μεγάλη ευαισθησία στο φώς.

4) Οπτικά Πεδία: Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μεταβολής των οπτικών πεδίων σε εγκύους, όπως απώλεια τμήματος του οπτικού πεδίου κροταφικά ή και μεγέθυνση του τυφλού σημείου, αλλά όλες αυτές οι μεταβολές είναι απολύτως αναστρέψιμες και χρήζουν περαιτέρω διερεύνησης.

5) Προεκλαμψία-Εκλαμψία: Εμφάνιση υπέρτασης σε γυναίκες που είχαν ανέκαθεν φυσιολογική πίεση είναι άμεση διάγνωση προ-εκλαμψίας. Εμφανίζεται στο 5% περίπου των γυναικών και συνήθως μετά την 20η εβδομάδα της κύησης. Εάν η υπέρταση συνοδεύεται και από ρίγη τότε ονομάζεται εκλαμψία. Το πιο σύνηθες σύμπτωμα είναι η θολή όραση μπορεί όμως να συνοδεύεται και από πονοκεφάλους, φωταψίες και διπλωπία. Το 10% των γυναικών με εκλαμψία μπορεί να παρουσιάσουν οίδημα του αμφιβληστροειδούς, ορώδη αποκόλληση και οξεία ισχαιμική οπτική νευρίτιδα. Όλες αυτές οι καταστάσεις είναι αναστρέψιμες μετά από 1 έως 2 εβδομάδες από τη ρύθμιση της υπέρτασης ή μετά από τη γέννα. εβδομάδα της κύησης. Εάν η υπέρταση συνοδεύεται και από ρίγη τότε ονομάζεται εκλαμψία. Το πιο σύνηθες σύμπτωμα είναι η θολή όραση μπορεί όμως να συνοδεύεται και από πονοκεφάλους, φωταψίες και διπλωπία. Το 10% των γυναικών με εκλαμψία μπορεί να παρουσιάσουν οίδημα του αμφιβληστροειδούς, ορώδη αποκόλληση και οξεία ισχαιμική οπτική νευρίτιδα. Όλες αυτές οι καταστάσεις είναι αναστρέψιμες μετά από 1 έως 2 εβδομάδες από τη ρύθμιση της υπέρτασης ή μετά από τη γέννα.

6) Κεντρική ορώδης αμφιβληστροειδοπάθεια: Έχει αναφερθεί κατά την εγκυμοσύνη κυρίως στο 3ο τρίμηνο. Αναστρέφεται αυτόματα και γρήγορα τους πρώτους μήνες μετά τη γέννα.

7) Υψηλή μυωπία: Όλες οι γυναίκες με μέση και σχετικά μεγάλη μυωπία ανησυχούν για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στα μάτια τους ένας δύσκολος ή ακόμα και ένας φυσιολογικός τοκετός και καταφεύγουν στην καισαρική. Οι έρευνες εδώ και χρόνια όμως έχουν καταρρίψει αυτό το μύθο. Στατιστικά στοιχεία σε ομάδες γυναικών που είχαν από -4,5 έως και -15,0 βαθμούς μυωπία, ακόμα και αυτές οι οποίες είχαν προϋπάρχουσες μυωπικές αλλοιώσεις του βυθού, ρωγμές ή αποκολλήσεις οι οποίες αποκαταστάθηκαν με laser ή με επέμβαση, δεν παρουσίασαν επιδείνωση ή επενεμφάνιση των προβλημάτων αυτών μετά από φυσιολογικό τοκετό.

Παθολογίες προϋπάρχουσες της εγκυμοσύνης που μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στην όραση

1) Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια: Η εγκυμοσύνη μπορεί να έχει αρνητική επίδραση σε προϋπάρχουσα διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Η επιδείνωση εξαρτάται και από άλλους παράγοντες όπως τη σοβαρότητα της κατάστασης πριν την εγκυμοσύνη, την χρονική διάρκεια της ασθένειας και εάν συνυπάρχει υψηλή γλυκοζηλιωμένη αιμοσφαιρίνη και υπέρταση. Το ποσοστό όμως των γυναικών με διαβήτη που δεν είχαν διαγνωσθεί με αμφιβληστροειδοπάθεια και την εμφανίζουν κατά την εγκυμοσύνη είναι περίπου το 10% αλλά μόλις το 0,2% εμφανίζει εκφυλιστικές καταστάσεις οι οποίες και στις δύο περιπτώσεις υποχωρούν μετά τη γέννα. Ανάλογα με τη σοβαρότητα και το είδος της αμφιβληστροειδοπάθειας μία οφθαλμολογική εξέταση με βυθοσκόπιση, ανά τακτά χρονικά διαστήματα είναι απαραίτητη.

2) Υπέρταση: Επιβάλλεται έλεγχος της πίεσης καθ' όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης διότι έχει παρατηρηθεί άνοδος σε αρκετές περιπτώσεις. Η αυξημένη πίεση συνοδεύεται από θολή όραση και αίσθηση ότι βλέπουμε φωτεινά σημεία στο οπτικό μας πεδίο ή παραμορφωμένη εικόνα των αντικειμένων. Όταν η αρτηριακή πίεση δεν ελέγχεται μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία όπως και να επιβαρύνει άλλες παθολογικές καταστάσεις.

3) Γλαύκωμα: Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις όπου έχει ελαττωθεί η ενδοφθάλμια πίεση και η πάθηση εμφανίζει βελτίωση αλλά οι παρατηρήσεις αυτές χρήζουν τεκμηρίωσης εφόσον όλες οι αλλαγές κατά την εγκυμοσύνη είναι αναστρέψιμες.

4) Αμφιβληστροειδοπάθεια PURTSCHER: Tα συμπτώματα είναι πτώση της οπτικής οξύτητας, μυοψίες (μυγάκια) και αιμοραγίες στο πίσω μέρος του ματιού. Όλες οι αλλαγές στην όραση υποχωρούν μετά από αρκετές εβδομάδες και δεν χορηγείται θεραπεία.

5) Αδένωμα της υπόφυσης: Το αδένωμα μπορεί να αυξηθεί κατά την εγκυμοσύνη προκαλώντας αλλαγές στο οπτικό πεδίο (συνήθως κροταφική απώλεια πεδίου), ή πονοκεφάλους και μείωση της οπτικής οξύτητας. Πιθανή αιτιολογία της αύξησης του μεγέθους του υποφυσικού αδενώματος είναι η υποφυσική αποπληξία η οποία μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το άτομο. Γυναίκες στις οποίες το αδένωμα έχει αυξητική τάση και έχουν επίσης πονοκεφάλους πρέπει να υποβάλλονται σε εξέταση με μαγνητική τομογραφία (MRI) και εάν αυτή καταδείξει και υπαραχνοειδείς αιμορραγίες τότε καλό είναι να προτιμάται ο τοκετός με καισαρική τομή.Τα αδενώματα μετά τη γέννα μειώνονται σε μέγεθος και δεν αφήνουν οφθαλμολογικά προβλήματα.

Συμπτώματα τα οποία απαιτούν άμεση επίσκεψη στον οφθαλμίατρο

Όλες οι γυναίκες σε περίοδο εγκυμοσύνης που εμφανίζουν πονοκεφάλους, θολή όραση και αλλαγές στο οπτικό τους πεδίο θα πρέπει να ελέγξουν την αρτηριακή τους πίεση και να υποβληθούν σε βυθοσκόπιση και έλεγχο οπτικών πεδίων από τον οφθαλμίατρό τους.

Διαθλαστικές επεμβάσεις

Οι διαθλαστικές επεμβάσεις (διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού με laser) πρέπει να αποφεύγονται κατά τη εγκυμοσύνη και το θηλασμό. Κύριος λόγος είναι οι αλλαγές που συντελούνται στον κερατοειδή λόγω ορμονικών αλλαγών κάτι που καθιστά το αποτέλεσμα μη προβλέψιμο. Μετά τον θηλασμό, όταν ο κερατοειδής επανέλθει στη αρχική του κατάσταση, αποκατασταθεί η δακρϋική στιβάδα και οποιοδήποτε άλλο οφθαλμολογικό πρόβλημα είχε παρουσιασθεί, τότε μπορεί να προγραμματισθεί μία τέτοια επέμβαση. Σε περίπτωση που έχει γίνει η επέμβαση πριν την εγκυμοσύνη δεν υπάρχει πρόβλημα με τον φυσιολογικό τοκετό διότι όλες οι αλλαγές, όπως και στην προηγούμενη περίπτωση, υποχωρούν μετά το θηλασμό.

Χορήγηση οφθαλμικών κολλυρίων

1) Αντιγλαυκωματικά φάρμακα και ειδικότερα οι β-αναστολείς πρέπει να χρησιμοποιούνται στη μικρότερη δυνατή δόση κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης και να διακόπτεται η χρήση τους 2 με 3 ημέρες πριν τον τοκετό. Τοπικά και συστηματικά ανασταλτικά ανθρακικής ανυδράσης αντενδείκνυνται κατά την κύηση και τον θηλασμό.

2) Κολλύρια που χρησιμοποιούνται για τη μύση και διαστολή της κόρης όπως και τοπικά αναισθητικά που χρησιμοποιούνται κατά την οφθαλμολογική εξέταση είναι απολύτως ασφαλή.

3) Τοπικά στεροειδή και αντιβιοτικά όπως ερυθρομυκίνη και οι κινολόνες δεν αντενδείκνυνται.

4) Συστηματικά αντιβιοτικά συνιστάται να αποφεύγονται κατά την κύηση και ιδιαίτερα κατά την περίοδο του θηλασμού.

Η οφθαλμολογική εξέταση πρέπει να αποτελεί μέρος του προγεννητικού ελέγχου, όχι μόνο γιατί είναι μία ασφαλέστατη διαδικασία για τη μέλλουσα μητέρα και το έμβρυο, αλλά λαμβάνοντας υπόψη ότι αλλαγές στην όραση προειδοποιούν για άλλες πιο σοβαρές καταστάσεις κατά τη διάρκεια της κύησης, μπορεί να αποτελέσει το πρώτο βήμα πρόληψης.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Tι είναι η οπτική νευρίτιδα;

Η Οπτική νευρίτιδα είναι μία οξεία απομυελινωτική φλεγμονή του οπτικού νεύρου. Το οπτικό νεύρο είναι υπεύθυνο για την όρασή μας μεταφέροντας την εικόνα από το μάτι στον εγκέφαλό μας. Μπορεί να παρομοιαστεί με καλώδιο που περιλαμβάνει πολύ λεπτά "ηλεκτρικά σύρματα", περίπου 1.200.000 τον αριθμό, που ονομάζονται νευρικές ίνες. Κάθε ίνα μεταφέρει στον εγκέφαλο ένα μέρος οπτικής πληροφορίας.

Κατά την οπτική νευρίτιδα, ο νευρικός ιστός φλεγμαίνει και οι νευρικές ίνες παύουν να λειτουργούν σωστά. Αν επηρεασθούν πολλές από τις ίνες, τότε η όραση μειώνεται σημαντικά, αν όμως η οπτική νευρίτιδα είναι ήπια, τότε η όραση παραμένει σχεδόν φυσιολογική.

Φυσιολογικό Οπτικό Νεύρο	Οπτική Νευρίτιδα	Οπτική Νευρίτιδα

Η τυπική κλινική εικόνα της νόσου συμπεριλαμβάνει ξαφνική μείωση της όρασης και των οπτικών πεδίων, η οποία ακολουθείται από αυτόματη σταδιακή βελτίωση στις περισσότερες των περιπτώσεων.

Τι προκαλεί την οπτική νευρίτιδα;

Πολλά νοσήματα και καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν οπτική νευρίτιδα, όμως σε πολλές περιπτώσεις η αιτία της οπτικής νευρίτιδας παραμένει άγνωστη. Οι αιτίες που μπορεί να την προκαλέσουν είναι:

Απομυελίνωση
Λοίμωξη (σύφιλη, νόσος εξ ονύχων γαλής, επέκταση λοίμωξης από τον οφθαλμικό κόγχο, τους γειτονοκούς παραρρήνιους κόλπους ή τις μήνιγκες)
Μετά από ίωση (ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά, ανεμοβλογιά κ.α.)
Συστηματικά αυτοάνοσα νοσήματα
Έχει καθιερωθεί όμως όταν μιλάμε για οπτική νευρίτιδα να εννούμε την μερική ή ολική απώλεια της όρασης που οφείλεται σε απομυελίνωση και κατά την οποία οι νευρικές ίνες χάνουν το ''μονωτικό'' έλυτρο μυελίνης που τις περιβάλλει με αποτέλεσμα να διαταράσσεται η αγωγή των νευρικών ερεθισμάτων. Η πιο συχνή μορφή είναι αυτή που σχετίζεται με την Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣΚΠ).
Έχει υπολογισθεί ότι ασθενείς που αναπτύσσουν οπτική νευρίτιδα αλλά έχουν φυσιολογική μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, έχουν 16% πιθανότητα να αναπτύξουν ΣΚΠ μέσα σε 5 χρόνια. Επίσης, από αυτούς που εμφανίζουν το πρώτο επεισόδιο οπτικής νευρίτιδας, το 50% έχουν αλλοιώσεις στην μαγνητική τομογραφία και αυτοί είναι που έχουν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν κλινική ΣΚΠ σε 5-10 χρόνια.

Ποια είναι τα συμπτώματα της οπτικής νευρίτιδας;

Η οπτική νευρίτις συνήθως επέρχεται αιφνίδια. Ο ασθενής που παρουσιάζει οπτική νευρίτιδα συνήθως:

Είναι 15-45 ετών
Είναι γυναίκα (αναλογία γυναίκες/άνδρες 2-3/1)
Έχει μονόπλευρη μείωση της όρασης που επιδεινώνεται συνεχώς για 5-8 ημέρες
Παραπονίεται για πόνο μέσα ή γύρω από το μάτι που επιδεινώνεται με τις οφθαλμικές κινήσεις
Θολή όραση του ενός ή και των δύο οφθαλμών ιδίως μετά από σωματική άσκηση ή ένα ζεστό μπάνιο
Αρχίζει να βελτιώνεται η όραση σε 3-4 εβδομάδες και συνεχίζει για μια περίοδο 6 μηνών οπότε φθάνει και τη μέγιστη αποκατάσταση
Άλλα συμπτώματα που εμφανίζονται είναι η ξαφνική διαταραχή στη αντίληψη των χρωμάτων από τον προσβεβλημένο οφθαλμό (επίκτητη δυσχρωματοψία) και αλλοιώσεις στα οπτικά πεδία.

Πως μπορεί να διαγνωσθεί η οπτική νευρίτιδα;

Για τη διάγνωση της οπτικής νευρίτιδας είναι σημαντικό να δώσετε λεπτομερή περιγραφή των συμπτωμάτων στο γιατρό σας, που θα προχωρήσει σε πλήρη οφθαλμολογική εξέταση. Εξετάζοντας το βυθό, ο γιατρός αναζητά την ύπαρξη οιδήματος του οπτικού νεύρου στο πίσω μέρος του βολβού.

Αν η οπτική νευρίτις δεν προσβάλλει το οπτικό νεύρο κοντά στο μάτι, τότε το νεύρο μπορεί να εμφανίζεται φυσιολογικό. Επειδή η οπτική νευρίτις μπορεί να συγχέεται με πολλές άλλες αιτίες που προκαλούν μειωμένη όραση, απαιτείται ακριβής διάγνωση της κατάστασης.

΄Αλλα τέστ που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο οφθαλμίατρος περιλαμβάνουν τη χρωματική αντίληψη, τον έλεγχο της περιφερικής όρασης (οπτικό πεδίο), καθώς και την αντίδραση της κόρης στο φως. Τα οπτικά και σωματοαισθητικά προκλητά δυναμικά, οι υπέρηχοι, η μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου/αυχενικής μοίρας νωτιαίου μυελού, το ηλεκτροεγγεφαλογράφημα (ΗΕΓ) ή η λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρου (εμφανίζεται αύξηση των IgG ανοσοσφαιρινών) μπορεί επίσης να προταθούν από τον οφθαλμίατρο. Αν βρεθεί η αιτία και αντιμετωπισθεί, μπορεί να αποφευχθεί η εξέλιξη της βλάβης.

Πως αντιμετωπίζεται η οπτική νευρίτις;

Eυτυχώς, οι περισσότεροι ασθενείς επανακτούν φυσιολογική όραση χωρίς καμμία θεραπεία. Αν και ορισμένα άτομα μπορεί να εμφανίσουν οπτικές διαταραχές από τη νευρίτιδα, συνήθως αυτές είναι εξαιρετικά ήπιες.

Η έρευνα έχει δείξει ότι τα στεροειδή (κορτιζόνη) από το στόμα δεν ασκούν ευεργετική επίδραση στη θεραπεία της οπτικής νευρίτιδας. Σε ορισμένα όμως άτομα με σημαντική απώλεια όρασης η θεραπεία με ενδοφλέβια χορήγηση υψηλών δόσεων κορτιζόνης μπορεί να αποδειχθεί ευεργετική.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Από τι εξαρτάται η συχνότητα με την οποία θα πρέπει να επισκεπτόμαστε τον οφθαλμίατρο;

Εξαρτάται από την

ηλικία του ασθενούς
ύπαρξη παθολογικών παραγόντων επικίνδυνων για την όραση και
παρουσία οφθαλμολογικών συμπτωμάτων.
Ετσι, άτομα τα οποία παρουσιάζουν οφθαλμολογικά συμπτώματα χρειάζονται άμεση οφθαλμολογική εξέταση. Όσοι δεν παρουσιάζουν συμπτώματα αλλά βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο να παρουσιάσουν μια οφθαλμολογική πάθηση θα πρέπει περιοδικά να εξετάζονται από τον οφθαλμίατρο. Τέλος, ασθενείς που παίρνουν φάρμακα τα οποία επηρεάζουν την όραση, όπως κορτικοστεροειδή, θα πρέπει επίσης να εξετάζονται τακτικά.

Ποια οφθαλμολογικά σημεία και συμπτώματα επιβάλλουν άμεση οφθαλμολογική εξέταση, ανεξαρτήτως ηλικίας;

Ξαφνική μείωση της όρασης, απώλεια ή παραμόρφωση των παρατηρουμένων αντικειμένων
Πόνος μέσα και γύρω από τα μάτια
Υπερβολική δακρύρροια ή εκκρίσεις από τα μάτια
Πρήξιμο των βλεφάρων ή πρόπτωση του βολβού (εξόφθαλμος)
Διπλωπία
Λάμψεις, φωτεινοί κύκλοι γύρω από τα φώτα ή αντίληψη κινουμένων σχηματισμών (μυγάκια, αράχνες, αραιό δίχτυ, καπνός κ.λ.π.)
Ξαφνικός στραβισμός ή εκτροπή του ματιού
Αλλαγή στο χρώμα της ίριδας
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση οφθαλμολογικών παθήσεων;

Διαβήτης
Υπέρταση
Οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος, αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς ή άλλες κληρονομικές ή «οικογενειακές» οφθαλμολογικές παθήσεις
Υψηλή μυωπία
Ηλικία άνω των 65 ετών

Ποια είναι η συχνότητα με την οποία θα πρέπει να εξετάζονται τα νεογέννητα, τα παιδιά, οι νέοι μετά το σχολείο και οι ηλικιωμένοι;

Ορισμένα κληρονομικά, συγγενή ή και λοιμώδη οφθαλμικά νοσήματα εμφανίζονται στο νεογνό και απαιτούν άμεσο οφθαλμολογικό έλεγχο. Ορισμένες από αυτές τις καταστάσεις, όπως ο συγγενής καταρράκτης, μπορούν να αντιμετωπισθούν με επιτυχία εάν θεραπευτούν μέσα στις πρώτες εβδομάδες από τη γέννηση.

Οι παράγοντες κινδύνου για οφθαλμολογικές παθήσεις σε ένα νεογέννητο είναι:

1) ερυθρά της μητέρας
2) αφροδίσια ή σχετιζόμενα με το AIDS νοσήματα,
3) η παραμονή σε θερμοκοιτίδα επί μακρόν,
4) οικογενειακό ιστορικό ρετινοβλαστώματος,
5) γενετικές παθήσεις ή συγγενείς παθήσεις όπως ο καταρράκτης και το γλαύκωμα.

Υψηλού κινδύνου νεογέννητα: Οφθαλμολογική εξέταση στην νεογνική ηλικία

Πρόωρα μωρά, με παραμονή σε θερμοκοιτίδα και ελλειποβαρή.
Παιδιά με οικογενειακό ιστορικό ρετινοβλαστώματος, συγγενούς καταρράκτη ή με γενετικές παθήσεις.
Ερυθρά μητέρας, αφροδίσια ή σχετιζόμενα με το ΑΙDS νοσήματα.

Και τα παιδιά όμως που δεν ανήκουν στην κατηγορία υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση οφθαλμολογικών παθήσεων θα πρέπει να εξετάζονται στα μάτια τους από τον παιδίατρο ή τον οικογενειακό γιατρό από τις πρώτες ημέρες της γέννησής τους.

Κάθε παιδί θα πρέπει το αργότερο μέχρι την προσχολική ηλικία να έχει εξετασθεί από τον οφθαλμίατρο. Η αμβλυωπία που είναι ένα από τα περισσότερο συνήθη προβλήματα κατά την προσχολική ηλικία (περίπου 2% ) μπορεί να διορθωθεί ικανοποιητικά εάν διαγνωσθεί έγκαιρα. Η μειωμένη οπτική οξύτητα που γίνεται αντιληπτή στο ιατρείο ή κατά τον έλεγχο που γίνεται στο σχολείο απαιτεί περαιτέρω αξιολόγηση.

Κατά την σχολική ηλικία, το μεγαλύτερο οφθαλμολογικό πρόβλημα που παρουσιάζεται στα παιδιά είναι η διαθλαστική διαταραχή όπως αυτή της μυωπίας που δεν έχει διοθρωθεί. Για τα παιδιά που εξετάζονται μια φορά το χρόνο και δεν παρουσιάζουν κάποιο σύμπτωμα ή δεν ανήκουν στην κατηγορία υψηλού κινδύνου για οφθαλμολογικές παθήσεις, ο οφθαλμίατρός τους θα καθορίσει την συχνότητα με την οποία θα πρέπει να τον επισκέπτονται.

Συχνότητα οφθαλμολογικής εξέτασης σε νεογέννητα και παιδιά που δεν ανήκουν στην κατηγορία υψηλού κινδύνου

Ολα τα νεογέννητα από τον παιδίατρο ή τον οικογενειακό γιατρό.
Όλα τα μωρά στην ηλικία των 6 μηνών από τον παιδίατρο ή τον οικογενειακό γιατρό.
Όλα τα παιδιά στην ηλικία των 3,5 ετών από τον παιδίατρο, τον οικογενειακό γιατρό ή τον οφθαλμίατρο.
Ετήσιος περιοδικός έλεγχος στη σχολική ηλικία

Σε νέους ηλικίας κάτω των 35 ετών υπάρχει μια σχετικά χαμηλή συχνότητα ύπαρξης σημαντικών οφθαλμολογικών παθήσεων. Μια εξέταση ρουτίνας στην ηλικία των 35 ετών θα μπορούσε να συσταθεί προκειμένου να διερευνηθεί η ύπαρξη γλαυκώματος. Περιοδικοί έλεγχοι της όρασης θα πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε δύο με πέντε χρόνια.

Ασθενείς που αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο για οφθαλμολογικές παθήσεις, όπως όσοι πάσχουν από διαβήτη, υπέρταση ή έχουν οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος θα πρέπει να εξετάζονται κάθε χρόνο από τον οφθαλμίατρό τους.

Συχνότητα οφθαλμολογικής εξετάσης ατόμων που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο

Διαβητικοί: Τουλάχιστον μια φορά το χρόνο από τη στιγμή που θα διαγνωσθεί η νόσος
Υπερτασικοί: Τουλάχιστον μια φορά το χρόνο από τη στιγμή της διάγνωσης
Οι «υψηλού κινδύνου» για γλαύκωμα: κάθε χρόνο
Ολοι άνω των 65 ετών: κάθε δύο χρόνια

Συχνότητα προληπτικού οφθαλμολογικού ελέγχου ατόμων που δεν βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο

Κάθε δύο με πέντε χρόνια

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.

Ξηροφθαλμία laser  

Τι είναι η ξηροφθαλμία;

Τα φυσικά μας δάκρυα προστατεύουν τα μάτια μας και τα υγραίνουν κάτι που είναι απαραίτητο για μια καθαρή και χωρίς ενοχλήσεις όραση. Μερικοί άνθρωποι δεν μπορούν να παράγουν κανονική ποσότητα δακρύων ή παρουσιάζουν μια διαταραχή στην ποιότητα των δακρύων με αποτέλεσμα τα μάτια να είναι ξηρά και ευερέθιστα, να τσούζουν και να κόβουν ενώ η όραση να θολώνει συχνά. Σε μερικές βαριές καταστάσεις, η ξηροφθαλμία μπορεί να αποβεί επικύνδυνη για το μάτι.

Σε τι χρειάζονται τα δάκρυα;

Το λεπτό στρώμα των δακρύων του ανθρώπινου ματιού είναι ένα εξαιρετικά πολύπλοκο υγρό. Εκκρίνεται από διάφορους αδένες γύρω από το μάτι. Εχει μηχανική και λιπαντική δράση και προστατεύει το μάτι από βλαβερά βακτηρίδια, αλλεργιογόνα και άλλες μολυσματικές ουσίες. Το στρώμα αυτό ανανεώνεται κάθε φορά που ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μας. Τα δάκρυα έχουν και λειτουρική δράση δηλ. η όρασή μας είναι ευκρινής εφόσον και το στρώμα των δακρύων δεν παρουσιάζει αλλοιώσεις. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι εκτός από την ενυδάτωση του ματιού, η παραγωγή των δακρύων αποτελεί ανακλαστικό σε εξωτερικά ερεθίσματα όπως: τραύματα ή έντονο συναίσθημα. Εντούτοις, τα ανακλαστικά δάκρυα βοηθούν πολύ λίγο στην ανακούφιση της ξηροφθαλμίας και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πολλές φορές άτομα με “υγρά” μάτια μπορεί ακόμα να παραπονεθούν για ερεθισμό .

Ποια είναι η δομή των δακρύων;

Τα δάκρυα αποτελούνται από τρεις στιβάδες. Η βλεννώδης στιβάδα καλύπτει τον κερατοειδή χιτώνα (η εξωτερική επιφάνεια του ματιού) δημιουργώντας μια χαμηλή συγκόλληση με αυτόν ούτως ώστε το δάκρυ να παραμένει σταθερό επάνω στο μάτι. Το μεσαίο υδατώδες στρώμα παρέχει την υγρασία και μεταφέρει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στον κερατοειδή χιτώνα. Αυτό το στρώμα αποτελείται από 98% νερό μαζί με μικρές ποσότητες από χλωριούχο νάτριο (αλάτι), πρωτεΐνες και άλλα συστατικά. Το εξωτερικό λιπώδες στρώμα δημιουργεί μια ελαιώδη μεμβράνη η οποία καλύπτει την δακρυική στιβάδα και την προστατεύει από την εξάτμιση. Τα δάκρυα δημιουργούνται σε πολλούς αδένες γύρω από το μάτι. Το υδάτινο στρώμα παράγεται στον δακρυικό αδένα, ο οποίος βρίσκεται στην βάση του άνω βλεφάρου. Πολλοί μικροί αδένες ανάμεσα στα τοιχώματα των βλεφάρων παράγουν το ελαιώδες και λιπώδες στρώμα. Με κάθε βλεφαρισμό τα βλέφαρα απλώνουν τα δάκρυα επάνω στο μάτι. Τα δάκρυα που περισσεύουν κυλούν προς τους δύο μικρούς πόρους στην άκρη του ματιού κοντά στην μύτη. Αυτοί οι πόροι οδηγούν στα δακρυικά σωληνάρια τα οποία καταλήγουν στην ρινική κοιλότητα. Η επικοινωνία μεταξύ των δακρυικών πόρων και της ρινικής κοιλότητας είναι ο λόγος για τον οποίον όταν κλαίμε, τρέχει η μύτη μας.

Ποιους προσβάλλει η ξηροφθαλμία;

Το σύνδρομο ξηροφθαλμίας έχει πολλές αιτίες. Μια από τις πιο συχνές αιτία είναι η διαδικασία γήρανσης. Καθώς μεγαλώνουμε το σώμα μας παράγει λιγότερο λιπαρές ουσίες– 60% λιγότερο στην ηλικία των 65 απ’ ότι στην ηλικία των 18. Αυτό είναι περισσότερο εμφανές στις γυναίκες, οι οποίες τείνουν να έχουν ξηρότερο δέρμα απ’ ότι οι άνδρες. Η έλλειψη ελαίου προσβάλλει και την δακρυική στιβάδα. Χωρίς το απαραίτητο έλαιο η ελαιώδης στιβάδα δεν μπορεί να καλύψει όλη την δακρυική στιβάδα η οποία εξατμίζεται γρηγορότερα και αφήνει περιοχές του κερατοειδούς στεγνές. Πολλοί άλλοι παράγοντες, όπως η ζέστη, η ξηρασία και ο αέρας, το μεγάλο υψόμετρο και ο καπνός του τσιγάρου προκαλούν επίσης ξηροφθαλμία. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται τα μάτια τους στεγνά όταν διαβάζουν ή δουλεύουν με τον υπολογιστή. Συχνά διαλείμματα για βλεφαρισμό προσφέρουν ενυδάτωση στα μάτια και απαλλάσσουν από τα συμπτώματα. Οι χρήστες φακών επαφής μπορεί επίσης να υποφέρουν από ξηρότητα επειδή οι φακοί επαφής απορροφούν την δακρυική στιβάδα, δημιουργώντας μακροχρόνιο σχηματισμό πρωτεϊνικών ιζημάτων στον φακό επαφής. Επίσης, ορισμένοι φάρμακα, προβλήματα θυρεοειδούς, έλλειψη βιταμίνης Α, και ασθένειες όπως Parkinson, ο ερυθηματώδης λύκος ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σύνδρομο Sjogren (εκτός της ξηροφθαλμίας προκαλεί ξηροστομία και ξηρότητα των βλεννογόνων) και το σύνδρομο του Mickulizc μπορούν επίσης να προκαλέσουν ξηρότητα. Οι γυναίκες συχνά παρουσιάζουν πρόβλημα ξηρότητας κατά την εμμηνόπαυση λόγω ορμονικών αλλαγών. Επίσης μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, πολλές φορές παρατητείται ο λεγόμενος λαγόφθαλμος, δηλ. το μάτι δεν κλείνει καλά με συνέπεια τα δάκρυα να εξατμίζονται πιο γρήγορα και να έχουμε ξηροφθαλμία.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας;

Τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας είναι η αίσθηση ξένου σώματος, η φαγούρα, το κάψιμο. Τα συμπτώματα αυτά μοιάζουν με την χρόνια επιπεφυκίτιδα ωστόσο η κλινική εξέταση μπορεί να δείξει την αιτία του προβλήματος. Τα μάτια μας μπορεί να είναι ελαφρώς κόκκινα, χωρίς τσίμπλες. Μας κάνουν να υποφέρουμε χωρίς να καταλαβαίνουμε το γιατί. Ο κερατοειδής μπορεί να εμφανίζει στικτή επιθηλιοπάθεια δηλ. μικρές αλλοιώσεις σαν σημειακά γδαρσίματα. Σε πιο βαριές καταστάσεις που δεν έχουν αντιμετωπιστεί, μπορούμε να έχουμε και απώλεια του οφθαλμού αν υπάρξει επιμόλυνση (κερατίτιδα) ή τήξη του κερατοειδούς από την παντελή έλλειψη δακρύων.

Απλή ενόχληση
Καύσος
Ερυθρότης
Φαγούρα-Επίμονη αίσθηση ύπαρξης άμμου στα μάτια
Θολή όραση που βελτιώνεται με τον βλεφαρισμό
Αύξηση των συμπτωμάτων μετά το διάβασμα την τηλεόραση ή την δουλεία στον υπολογιστή
Δυσκολία στην εφαρμογή των φακών επαφής
Δακρύρροια
Έντονος ερεθισμός του ματιού από τον καπνό ή τον άνεμο

Πως μπορεί να διαγνωσθεί η ξηροφθαλμία;

O oφθαλμίατρος μπορεί να διαγνώσει την ξηροφθαλμία στη σχισμοειδή λυχνία και να διαπιστώσει την ποσότητα των παραγομένων δακρύων. Μερικές φορές, δοκιμασίες οι οποίες μετρούν την παραγωγή των δακρύων είναι απαραίτητες. Ανάμεσα σε αυτές περιλαμβάνεται και η «δοκιμασία Schirmer», όπου ο οφθαλμίατρος τοποθετεί μικρά χάρτινα φίλτρα στο εσωτερικό των βλεφάρων προκειμένου να διαπιστώσει την ποσότητα των δακρύων.

Πως αντιμετωπίζεται η ξηροφθαλμία;

Η θεραπεία της ξηροφθαλμίας περιλαμβάνει την τοπική χρήση σταγόνων και αλοιφών που δε χρειάζονται τη συνταγή γιατρού και ανακουφίζουν τα μάτια, όπως τα τεχνητά δάκρυα που έχουν παρόμοια σύσταση με τα φυσικά και δεν περιέχουν συντηρητικά.

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι όλα τα προϊόντα δακρύων δεν είναι τα ίδια και οι ανάγκες των ασθενών είναι λίγο διαφορετικές σε κάθε έναν από αυτούς. Μερικά από αυτά τα προϊόντα είναι υδατώδη και ανακουφίζουν από τα συμπτώματα για μικρό χρονικό διάστημα. Άλλα είναι πιο παχύρευστα και ανακουφίζουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Τα τεχνητά δάκρυα που δεν περιέχουν συντηρητικά (Preservative-free) συνιστώνται συχνότερα, διότι ανακουφίζουν περισσότερο και δεν προκαλούν επιπλέον ερεθισμούς. Αποφύγετε τα προϊόντα που ανακουφίζουν από την ερυθρότητα -”λευκαίνουν” τα μάτια- αλλά δεν έχουν την απαραίτητη υγραντική ποιότητα και συχνά επιδεινώνουν το πρόβλημα.

Σε σοβαρές περιπτώσεις, ο οφθαλμίατρος μπορεί να τοποθετήσει ειδικά πώματα στα δακρυικά σημεία εμποδίζοντας έτσι την αποχέτευση των φυσικών και τεχνητών δακρύων από τα μάτια (προσωρινά με απορροφήσιμα πώματα κολλαγόνου ή μόνιμα με πώματα σιλικόνης).

Επίσης, υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο οφθαλμίατρος χορηγεί στον ασθενή ειδικούς μαλακούς φακούς επαφής που βοηθούν στη διατήρηση της εφύγρανσης. Επιπλέον, εάν τα βλέφαρα κατά τη διάρκεια του ύπνου δεν κλείνουν τελείως, η χρήση προστατευτικών καλυμμάτων για τα μάτια ενδείκνυται προκειμένου να ελαχιστοποιείται, έτσι, η εξάτμιση των δακρύων.

Σε κάθε περίπτωση, τα άτομα που πάσχουν από ξηροφθαλμία θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεσή τους στη σκόνη, τη γύρη, το κάπνισμα και άλλους ρυπαντικούς παράγοντες του περιβάλλοντος. Επιπλέον, η παραμονή σε πολύ ζεστό περιβάλλον επιτείνουν το πρόβλημα της ξηροφθαλμίας. Αντίθετα, οι υγραντήρες εσωτερικού χώρου βοηθούν αφού προσθέτουν στο χώρο υγρασία που διευκολύνει τη διατήρηση των δακρύων.

Υπάρχουν επίσης απλές καθημερινές συνήθειες που με την αλλαγή τους βελτώνουμε την ενόχληση από την ξηροφθαλμία. Για παράδειγμα, 8-10 ποτήρια νερό καθημερινά διατηρούν το σώμα μας καλά ενυδατωμένο και απομακρύνουν τα μεταβολησθέντα απόβλητα. Επίσης μία συνειδητή προσπάθεια να βλεφαρίζουμε συχνότερα, ιδιαίτερα όταν διαβάζουμε ή όταν βλέπουμε τηλεόραση βοηθά πολύ. Τέλος, ενδείκνυται, η αποφυγή τριψίματος των ματιών που επιδεινώνει το πρόβλημα.

Θυμηθείτε: Ο οφθαλμίατρός σας είναι πάντα η καλύτερη πηγή που θα σας δώσει υπεύθυνες απαντήσεις πάνω σε θέματα που αφορούν την υγεία των ματιών σας. Σε καμμιά περίπτωση, η πληροφόρηση που θα πάρετε από την ιστοσελίδα μας δεν έχει σκοπό να τον υποκαταστήσει. Απευθυνθείτε σε αυτόν για ολοκληρωμένη πληροφόρηση.